François Michaël Franciscus Timmerman is geboren in Assebroek op 1 maart 1744 als zoon van Jan Timmerman en Petronilla Stevens. François werd landbouwer in Sint-Kruis en woonde volgens zijn overlijdensakte (7 augustus 1806) naast de toen 38-jarige onderwijzer Henri Joseph Vanderhaeghen. Dit laat ons toe zijn woonplaats te situeren naast herberg Sint-Elooi langs de Moerkerkse Steenweg (nu nr. 199), waar de koster-onderwijzer sinds 1790 woonde en in een zijkamer van de herberg les gaf.

François Timmerman was volgens zijn overlijdensakte halfbroer van landbouwer Jan Rotsaert die in pachthofstede Ter Weelde langs de Broekweg woonde met zijn vrouw Joanna Francisca Maene. Jan Rotsaert en François Timmerman hadden de hoeve in 1803 samen gekocht van weduwe Marie Thérèse Pulinkx (van Beneden). Dat laat veronderstellen dat François er samen met halfbroer Jan boerde.

François Timmerman bleef ongehuwd. Hij werd in 1803 lid van de Sint-Kruise schuttersgilde. Hij overleed in 1806. Zijn halfbroer Jan overleed nog voor 1814.

Eerste burgemeester

Bij de staatsgreep van 10 november 1799 trad het Consulaat onder Napoleon Bonaparte in werking. Zoals veel gemeenten toen werd Sint-Kruis bij wet van 8 maart 1800 een zelfstandige gemeente. Het grondgebied begon aan de Brugse vestingen en grensde aan Damme, met inbegrip van Vivenkapelle. Een zelfstandige gemeente veronderstelde ook een eigen bestuur. Dat werd samengesteld uit vrijwilligers die wilden optreden als burgemeester (‘meier’) of schepen om de regelgeving van de Franse prefect en zijn ambtenaren te laten uitvoeren: statistieken bijhouden, geboorte-, huwelijks- en overlijdensakten ondertekenen, zorgen voor orde, tucht, gezondheids- en armenzorg, belastingen innen, de besturen van kerkfabriek, Maleveld en Bureel van Weldadigheid opvolgen, enz… 

Blijkbaar bood vrijgezel François Timmerman zich, al of niet met stevige duwtjes in de rug, aan voor die functie. Hij was toen 56 jaar. Hij legde de eed af op 10 juli 1800 en werd zo de eerste burgemeester van de nieuwe gemeente Sint-Kruis. Volgens de uitgaande briefwisseling (SAB, Archief Sint-Kruis, nrs. 57 en 58) deed hij dat plichtsbewust.

In 1806 werd François Timmerman ziek. Om die reden diende hij op 30 april 1806 zijn ontslag in. Drie maanden later, op 7 augustus, overleed hij thuis. Zijn  door hem voorgestelde opvolger, de eveneens vrijgezel Valentin Jacoby, die op het kasteel Rooigem woonde bij Petronilla van Outryve, ondertekende de overlijdensakte als ‘Maire Officier”, samen met buurman Henri Van der Haeghe en halfbroer Jan Rotsaert. François was tweeënzestig jaar geworden. Voorlopig vonden we geen afbeelding van hem.

Bronnen: Andries VAN DEN ABEELE (2004), ‘De vier prefecten van het departement van de Leie’, in Biekorf, blz. 135; Dries van den Abeele (2011), ‘De twaalf burgemeesters van Sint-Kruis’ in Brugs Ommeland, 2011/4, p. 195-217 en Eric Colenbier in de publicatie Sint-Kruis landbouwgemeente in de jaren 1800, een uitgave van Werkgroep Heemkunde Sint-Kruis, p. 41 en 123.

(Eric Colenbier, juli 2023)