“Kaerte figurative van de geheele wateringe van den Brouck, groot naar aftrek van de gedolven deelen in den Damschen vaerd: 807 hectaren 63 aren en 35 centiaren, gelegen in de gemeenten Sint-Kruis en Damme”.

Deze papieren kaart, 200 op 80 cm, is in 1840 getekend naar schaal van 200 roeden door landmeter en secretaris-tresorier van de Watering van de Broek, S. Van de Pitte en is nu eigendom van Waterbeheer Oostkustpolder. Zij was in 2019 te zien op onze expositie “Sint-Kruis als landelijk dorp in de jaren 1800”. Omdat die kaart toen heel veel belangstelling kreeg, gaf Waterbeheer Oostkustpolder ons de toelating de kaart via onze website te delen.

De kaart is voor Sint-Kruis interessant omdat het noorden van de gemeente wordt afgebeeld vertrekkend van de Kruispoort met herbergen Den Arend en De Vrede langs de buitenvesten van Brugge tot aan de Dampoort vervolgens ten zuiden van de Damse Vaart tot het zuidelijke deel van Damme – met stratenplan - via de Malelei naar naar de “zijdelinge van de watering” in het zuiden: de op een oude dijk gelegen Aerdenburgsche Heerweg en Hooge Wegel, vandaag Moerkerkse Steenweg en Oude Hoogweg met als enige herbergen Den Olifant, Sint-Sebastiaan en Lettenburg.

De kaart is ingedeeld in zogenaamde beginnen. Interessant is de vermelding van de toenmalige eigenaars van de herbergen, hofsteden en kastelen op de kaart en in de legende van de percelen die belang hebben bij een goede afwatering van de gebieden. Zij betaalden dan ook polderbelasting aan de Watering van de Broek.

Het wordt nog interessanter wanneer je bij studie van de kaart onze publicatie Sint-Kruis landelijk dorp in de jaren 1800 bij de hand neemt. Daarin wordt, o.a. vanuit deze kaart, elk perceel beschreven met opeenvolgende eigenaars in de 19^de eeuw en waar mogelijk ook historische afbeeldingen.

(verplichte referentie bij gebruik foto’s: “Kaerte Figurative van de Watering van den Brouck (1840), Waterbeheer Oostkustpolder, gevonden via heemkundebrugsommeland.be, 2023)